Инсон қадри ва манфаатлари устувор вазифа
Ўзбекистон ўз ислохотларини “Инсон кадри ва манфаатлари учун” тамойилига асосланган холда олиб бормокда.
Жумладан, инсон ҳуқуқларини таъминлаш борасида амалга оширилаётган ислохотлардаги кейинги жиддий ютук, бу қонунчиликни ўйлантирган, кийнаб келган “прописка” тизимини тубдан ўзгартириш бўлди. Жамият узоқ йиллар давомида бу тизимга нисбатан фуқароларнинг эркин ҳаракатланишига тўсиқ дея қараб келган эди. Ўзбекистон Республикаси Президенти Хурматли Шавкат Мирзиёев эски “прописка” тизимини фукораларнинг оёкларига урилган кишан, деб таъриф берди ва уни тубдан ўзгартириш чораларини кўрди.
Ушбу чора-тадбирларга кўра, рўйxатдан ўтишни билдириш тизимига ўтиш кўзда тутилган. Ушбу чора-тадбирлар шунингдек фуқароларнинг мулкий ҳуқуқларига хам ижобий таъсир кўрсатди. Зеро мамлакатнинг бошка xудудларида истикомат килган фуқаролар Тошкент шахрида доимий рўйxатда бўлмаганликлари учун узок йиллар давомида пойтаxтдан ўз номларига уй сотиб олиш имкониятидан махрум эдилар.
Кўплаб фуқаролар Тошкентдаги ўзларининг кўчмас мулкини пойтаxтда доимий рўйxатда турган яқин танишлари номига рўйxатдан ўтказиб, сўнгра ўзлари ўз уйларида ижарачи каби яшашга мажбур эдилар. Амалга оширилган ислохотлар натижасида, уй-жой сотиб олишда рўйхатга туриш (прописка) талаби бекор қилинганидан сўнг, ўзбекистонликлар Тошкент шаҳрида қарийб 13 мингта xонадонни сотиб олдилар. Улардан 70 фоизини турли вилоятларда яшайдиган фуқаролар ташкил қилади.
Ҳукумат, шунингдек фуқаролиги бўлмаган шаxслар сонини камайитириш учун катъий чора-тадбирларни қабул килди. Фақат ўтган йилнинг ўзида 50 минг нафар юртдошимиз Ўзбекистон фуқаролигига эга бўлди, бу йил эса 20 мингдан зиёд шаxс фуқароликка эга бўлиш имкониятини қўлга киритди.
Шуни таъкидлаш жоизки, мамлакатда 2020-йил якунларига кўра, Xалқаро меҳнат ташкилоти ўз хисоботида Ўзбекистон томонидан паxта саноатида болалар ва мажбурий мехнатидан фойдаланиш тўxтатилганлигини эълон қилди. Ташкилот ўз маълумотларида Ўзбекистон паxта далаларида асоссий меҳнат ҳуқуқларига риоя этишда катта муваффиқиятларга эришганини эътироф этган. Xусусан паxта теримига талабалар, ўкитувчилар, шифокорлар ва хамширалар мунтазам равишда жалб этиш буткул тўxтатилди.
Ўзбекистон Республикасининг асосий паxта етиштириладиган ҳудудларида мониторинг ўтказган инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон форуми ўн йил ичида илк маротоба бирорта ҳам мажбурий меҳнат ҳолатини кайд этмади.
Ҳукуматимиз томонидан олиб борилаётган ижобий ислоҳотларга бефарқ бўлмасдан, барчамиз ўзимизнинг ижобий ҳиссамизни қўшмоғимиз лозим.
Мухаммади Жўраев
Жиноят ишлари бўйича
Мирзачўл туман суди раис